लोग्नेस्वास्नी यसरी मिलौं !

 लोग्नेस्वास्नी यसरी मिलौं !

आफ्नै हातका पांच औला वरावर हुँदैनन् तर सबैको आ-आफ्नो बलियो काम छ | परिवार पनि यस्तै हो | खासगरी दूई फरक परिवारबाट जीवनभरी संगै वस्न कवुल गरेका लोग्नेस्वास्नीमा पनि थोरैधेरै मतभेद हुन्छन् | आर्थिक व्यबस्थापन, बालबालिकाको हेरविचार, पारिवारिक दायित्व, व्यकिगत स्वतन्त्रता र अभिरुचिआदिमा फरक दृष्टिकोण हुनु स्वभाविक हो | संसारका धेरैजसो लोग्नेस्वास्नीले यस्ता मतभेदहरू आपसमा मिलेर सुल्झाउँछन् | केही मतभेदहरूलाई स्वीकार गर्ने तर इस्यू नबनाउने सहमति बन्छ |

तर करिव १५% लोग्नेस्वास्नीका मदभेद निकै गहिरो हुँदै जान्छ | मतभेद चूरोमा पुग्दा लोग्नेस्वास्नीले एकअर्काबाट "पारचुके" लिएर छुटकारा लिन्छन् | केही भावुक व्यक्तिले आत्महत्याको बाटो पनि रोज्दछन् | यो दूवै पथ निकै दुखलाग्दा हुन् | त्यसो भए "लोग्नेस्वास्नी" आफुका विचमा रहेका मतभेदहरूको मन्थर गर्न वा अत्य गर्न के गर्नुपर्छ ? यही विषयमा तल विचार गरिएको छ |

१. मिल्ने कुरामामा विश्वास : जीवन निराशाको नाम होइन | हातमा दुईवटा चुरा हुँदा बज्छन् | चूरा फुटालेर फलिन्न बरू सौन्दर्यका रूपमा स्वीकार गरिन्छ | "मतभेद" पनि क्षणिक हुन्छन् र मिलनचाहिं जीवनको यथार्थ पक्ष हो भन्दै "मिल्ने" कुरालाई प्राथमिकता दिंदा र मिल्ने कुरामा ढुक्क हुँदा त्यसै अनुसारको आपसी व्यबहार हुन्छ | मिलनको बाटो सजिलो हुन्छ |

२. अन्तक्रिया गर्न अग्रसरता : लोग्ने र स्वास्नी दूवैले "इगो" बोक्ने हो भने संवाद हुनै सक्दैन | पत्नी होस् वा पति अवसर मिल्दासाथ सम्बादका लागि अग्रसरता लिनुपर्छ | लोग्ने वा स्वास्नीले "झुकेर" बोलचाल गर्लान् भनेर कुर्नु हुँदैन | शान्तिले सुन्नु र अग्रसरता लिएर "बोल्नु" स्वास्थ्य दाम्पत्य जीवनको स्वर्णसूत्र हो |

३. प्रतिबद्धता : मिल्ने कुरामा विश्वास र अग्रसरताले मनमा परिवार, लोग्ने वा स्वास्नीप्रति दायित्वबोध हुन्छ | "हामीमा मतभेद छ तर हामी एकआपसमा सहकार्य गरेर होस् वा तेस्रो पक्षसंग सहयोग लिएर नै किन नहोस् नर्मल जीवनमा फर्निने छौँ" भन्ने संकल्प र त्यसअनुसारको व्यबहार गर्नुपर्छ | परिवारप्रतिको दायित्व वा दाम्पत्यका दायित्वबाट पछि हट्ने विषयमा सोच्नु हुँदैन |

४. परिस्थितिसंग जुध्ने : प्रतिकुल परिस्थिति नभई लोग्नेस्वास्नीका विचमा मदभेद हुँदैनन् | तर सत्य के हो भने सधैं मतभेद नै नरहने अवस्था र व्यबस्था नै हुँदैन | तेसैले पतिपत्नीले आफ्नो संवाद र मिल्ने प्रयत्नलाई कुनै पनि हालतमा छोड्नु हुँदैन | "कुरा लगाएको भर"मा एकअर्कालाई आरोपप्रत्यारोपतिर उत्रिनु उचित हुन्न | हो, लोग्नेस्वास्नीको झगडा र त्यो झगडाबाट उत्पन्न सम्बादहीनताको अवस्थामा अनेकौं "चलखेल" गर्ने शक्तिहरूको उदय भैसकेको हुन्छ | पतिपत्नीलाई टाढा लैजाने अनेकौं शक्तिहरू सक्रिय हुन सक्छन् | ती सबैसंग विश्वास, प्रेम र प्रतिबद्धताका आधारमा जुध्नुपर्छ |

५. आफुलाई नियन्त्रणमा राख्ने : दाम्पत्य जीवनमा आत्मनियन्त्रणको सबैभन्दा बढी महत्व हुन्छ | आत्मनियन्त्रण गुमाउँदा सेक्स जीवनमा "तेस्रो"ले प्रवेश पाउँछ | आत्मनियन्त्रण गुमाउँदा घरायसी हिंसा (Domestic violence) निम्तिन्छ | रीसले धेरै थोक विगार गर्छ | लागूऔषध, मादक पदार्थ, घरत्यागजस्ता कुराहरूले प्रवेश पाउँछ | तेसैले विपरित परिवेशमा पनि लोग्नेस्वास्नीले आफ्नो होस् गुमाउनु हुँदैन | आत्मनियन्त्रण गुमाउँदा जीवनले धेरै क्षति बेहोरी सकेको हुन्छ |

६. विवेकशील हुनुपर्छ : भन्न सजिलो छ तर गर्न ग्राह्रो हुन्छ भन्ने विश्वास धेरैलाई छ तर सत्य के हो भने भन्न र गर्न दूवै सकिन्छ | विवेकशीलले समय, परिस्थिति, परिवेश, आवश्यकता, सुखदुखआदिको वारेमा विचार गर्छ | प्रेम प्रदर्शन गर्द्दा होस् वा रीस देखाउंदा "विवेक" त्याग्दैन | उदाहरणका लागि यदि तपाईंले छोराको फी तिर्न दिएको पैसा हराउनु भएको छ" भने हराउनु गल्ती होइन | यदि तपाईंले त्यो पैसा जुवामा हार्नु भएको छ भने तपाईंले भूल गर्नु भएको छ | दूवैको परिणाम एकै हुँदैन | तेसैले विवेकशील भएर आवश्यकताअनुसार चल्ने बानीको विकास गर्नुपर्छ |

७. सकारात्मक हुनु : एउटा लोग्ने वा स्वास्नीको रुपमा तपाईंमा राम्रा-नराम्रा दूवै पक्ष हुन सक्छन् | लोग्ने होस् वा स्वास्नी दूवैले एकअर्काको व्यबहारमा फोकस गर्दा "सकारात्मक-व्यबहार"मा फोकस गर्नुपर्छ | सधैं "ठीक छैन, राम्रो हुनै सक्दैन, मान्दैन, जान्दैन, गर्दैन, भन्दैन, मन मर्यो"जस्ता नकारात्मक शब्द र नकारात्मक टिप्पणीबाट जोगिनु पर्छ | एक्लै होस् वा सामाजिक अवस्थामा सधैं आफ्नो लोग्ने वा स्वास्नीको सकारात्मक गुणवारे चर्चा गर्नुपर्छ | साथै, एउटा पत्नी वा लोग्नेका रूपमा "विवादहरूको अन्त्य हुन्छ" भन्ने सकारात्मक दृष्टिकोण राख्नुपर्छ |

अन्त्यमा, लोग्नेस्वास्नीका विचमा मतभेद हुँदा होस् वा डिभोर्स नै हुँदा किन नहोस्, सबैभन्दा बढी पीडा निर्दोष "बालबालिकाले" भोग्नुपर्छ | डिभोर्स भएपछि पुरुषले अर्कै स्वास्नी रोज्ला. महिलाले अर्को लोग्ने रोज्लिन् तर बालबालिकाका लागि तिनै दुई झगडालु र फरक मान्छे रोजेर बसेका "व्यक्तिहरूलाई आमावा" मान्नुको विकल्प हुँदैन | मिल्नै नसक्ने अवस्थामा छुट्टिनु पनि पर्छ तर छुट्टिनु भन्दा पहिला "मिल्नका लागि" सम्पूर्ण विकल्पहरू अपनाउनु पर्छ | लोग्नेस्वास्नीका विचमा कहिलेकाहीं "मतभेद" स्वभाविक हो तर सधैं मतभेद अस्वाभाविक हो | अस्वाभाविक मतभेदहरू पनि उपर्युक्त विधि अवलम्बन गरेर निराकरण गर्न सकिन्छ | निराकरण हुन्छन् र सुखी जीवन प्राप्त हुन्छ |