दुर्गापूजा गर्दैगर्दै...

 दुर्गापूजा गर्दैगर्दै...

नेवारहरूले बनाएको सुन्दर महिषासुर मर्दिनीको अष्टधातुको यो मूर्ति हाल न्युयोर्कको म्युजियममा छ | मूर्तिहरू म्युजियममा हुनु नौलो कुरा होइन तर यो नेपालको प्राचीन मूर्ति त्यहाँसम्म पुर्याउनेहरूको घर-परिवारले यो मूर्ति बेचेर कति पैसा कमायो, कति मोज गर्यो र अहिले त्यो व्यक्ति र परिवारको के अवस्था छ ? यो निकै महत्वपूर्ण प्रश्न हो | हामीले पर्वहरू मनाउंदै गर्दा हाम्रा पुजनीय देवीदेवताका मूर्तिहरू म्युजियममा "हेर्ने वस्तु"मा रुपान्तरित हुनु नेपाली र व्यक्तिगत तवरमा हामी सबैलाई लज्जाबोधको विषय हो |

एकातिर धर्मपरिवर्तन गराएर देशलाई धार्मिक, सांस्कृतिक तथा सामाजिक रूपमा परिचय विहिन बनाइदै छ भने अर्कोतिर महिषासुर मर्दिनीजस्ता हजारौंहजार आस्था र विश्वासका धरोहरहरू विदेशमा बिक्रय गरिदै छ | भगवती दुर्गाको आराधना गरेर बलि दिने वा बलिको विरोध गर्ने भन्दा पनि आफ्ना मौलिक रैथाने सम्पदाहरू (मूर्त र अमूर्त) सम्पदाहरूको सुरक्षातिर ध्यान दिनु आवश्यक छ | अष्टमी वा महानवमीका दिन भक्ति र श्रद्धाको खोलो बगाउने अरू दिन चाहिं मन्दिर/कोटहरूको वास्ता नगर्ने श्रद्धाचाहिं आत्मघाती हो | हरेक गाउँ तथा टोलले आफ्ना सम्पदाहरूको रक्षा र पूजाआजको दीगो व्यबस्था गर्न लागौं |

हरेक गाउँ र टोलका समुदायहरूले स्थानीय मूर्त तथा अमूर्त सम्पदाहरूको सुरक्षा गर्ने कार्ययोजना बनाउंदै भगवती देवी दुर्गाको आराधना गर्नेतिर पनि ध्यान दिनुपर्छ | आजको मितिमा गाउँगाउँबाट प्राचीन सम्पदाहरू चोरेर विदेशमा महङ्गो मुल्यमा बेच्ने "सफेद पोस" चोरहरूको बिगीविगी बढेको छ | यस्ता चोरहरू जस्तोसुकै आवरणमा हुन सक्छन् | यस्तो अवस्थामा स्थानीयहरूले नै आफ्नो गाउँठाउँमा उपलब्ध प्राचीन सम्पदाहरूको फोटो खिचेर राख्ने, सो फोटो स्थानीय प्रहरीलाई उपलब्ध गराउने, स्थानीय सरकारसंग समन्वय गरेर वडा भवन वा तोकेको ठाउँमा ती सम्पदाहरूको विवरण राख्ने र ती विवरणहरू नेपालको आर्काइभ-सेन्टरमा पठाउने व्यबस्था मिलाउनु पर्छ |

यस्तो नहोस् कि आज भगवतीको पूजाआजा (बलि दिंदै वा नदिएर) गरिन्छ, भोलिपल्ट त्यो मन्दिरको मूर्ति न्युयोर्कको म्युजियमका लागि प्रस्थान गर्छ ? के हिन्दु, के बौद्ध, के जैन, के किराती, के बोन्पो, के आस्तिक, के नास्तिक, के समाजवादी, के साम्यवादी, के मुस्लिम तथा के इसाई नेपाली प्राचीन सम्पदाको रक्षा गर्ने जिम्मा सबैको हो |

अन्त्यमा, श्रद्धा त श्रद्धा नै हो तर श्रद्धा गर्न नजान्दा बढो नोक्सानी हुन्छ | मन्दिरका मूर्तिहरूमा अवीर तथा गुलियोहरू अर्पण गर्दा अवीरमा रहेको सीसाले मूर्तिको आयुलाई क्षय गर्छ | मूर्तिहरू कुरूप हुन्छ, पाप्रा उकिन्छन् | मूर्तिका लागि यो अविर निकै घातक हुन्छ | तेसैले अवीरको विकल्प खोज्नुपर्छ | उदाहरणका फूल मात्र अर्पण गर्न सकिन्छ तथा गाउँमा सजिलै पाइने कपुरको रूखको डाला घोटेर बनाएको चन्दन अर्पण गर्न सकिन्छ | यसरी देवदेवीको पूजाआजा गर्न पनि पाइने र मूर्तिलाई पनि कुनै क्षति नहुने बाटो अवलम्बन गर्न हामी सबै स्वयं तयार हुनुपर्छ |

स्वस्तिअस्तु
फोटो : प्रा.डा. दीपक

कसैले त बोल्नुपर्छ !!!

 कसैले त बोल्नुपर्छ !!!

मुस्लिम होस् वा अन्य यदि कसैले गलत काम गर्छ भने त्यो विरुद्ध बोल्नै पर्छ | केही मुस्लिमअतिवादीको दोष सबै मुसलमानलाई दिनु हुँदैन | तर स्थायी घर भै हाल काठमान्डौमा बसोवास गर्ने शिक्षाक्षेत्रसंग एकजना मुस्लिम मित्रले मुखै फोरेर भने "सर्लाही र नेपालगञ्जको दङ्गा भारत र पाकिस्तानबाट दीन (धर्म) सिकाउन नेपाली मुसलमानहरूले बोलाएर मस्जिद तथा मदरसामा राखेका मुल्लाहरूले दिएका शिक्षाको फल हो | नेपालीले अव धेरै दङ्गाहरू खप्नुपर्छ | होइन भने इजरायलले हमास विरुद्ध निर्मम अभियान चलाएझैं "गुस्ताखे नविको एक ही सजा, सर तन से जुदा सर तन से जुदा" (जसले पैगम्वर मोहम्मद विरुद्ध बोल्छ, उसको टाउको काट्नु नै न्याय हो ) भन्दै पाकिस्तानी नारा घन्काउनेहरूलाई तुरुन्त कानुनअनुसार कडाभन्दा कडा सजायको व्यबस्था गर्नुपर्छ |

कुनै पनि धर्म मान्ने समुदायले आफ्ना धर्मको विषयमा जान्न विश्वको जुनसुकै कुनाबाट विज्ञ व्यक्ति बोलाउन सक्छ | नेपाली मुस्लिम र इसाईहरूले संविधानले दिएको एस्तो अधिकारको दुरुपयोग गरिरहेका छन् | इसाईहरूले विदेशबाट डलर बोकेका गोराहरू वा कोरियनहरूलाई बोलाएर धर्मपरिवर्तन गराईरहेका छन् भने मुस्लिमहरूले पाकिस्तानजस्ता कट्टरपन्थी उत्पादन गर्ने देशबाट इस्लामको शिक्षाको लागि मुल्लाहरूलाई बोलाएर नेपालका मुसलमानहरूको मनमा हिन्दू, बौद्ध, जैन तथा मुस्लिम वाहेकका समुदायहरूमा घृणावाद भरिरहेका छन् | मदरसाहरूमा उपर्युक्त मुल्लाहरूले काफिर विरुद्ध जिहाद गर्न प्रेरित गरिरहेका छन् | फलत: नेपाली मुस्लिमहरूमा पनि जिहादीपनाले बलियो घुसपेठ गरिरहेको छ |

हाम्रो छिमेकी देश पाकिस्तानले सन् १९७३ मा आफुलाई "मुस्लिम देश" घोषणा गर्यो | त्यसपछि क्रमशः पाकिस्तानी राजनीतिमा कट्टरपन्थी अलहदिस देववंदी मुस्लिमहरूको प्रभाव बढ्दै गयो | सन् १९७६ मा जियाउलहकले कानुन बनाएर कुरान र त्यसका रचयिता मोहम्मदका विरुद्ध बोल्नेलाई मृत्युदण्ड दिने व्यबस्था गरे | त्यसपछिका दिनहरूमा अहमदिया समुदायका मुस्लिमहरूलाई प्रतिबन्धित गरियो भने इसाई, बौद्ध तथा हिन्दु अल्पसंख्यक विरुद्ध हदैसम्म अत्याचार हुन थाल्यो | आजको मितिमा पाकिस्तानलाई आतंकवादीहरू उत्पादन गर्ने देशका रुपमा चिनिन्छ | भारत र पाकिस्तानबाट नेपाल आएर इस्लामको शिक्षा दिने "मुल्ला र मौलवी"हरूलाई पूर्णतया प्रतिबन्धित गरिनुपर्छ र विभिन्न बहानामा धर्मपरिवर्तन गराउन आउने विदेशीहरूलाई पनि सख्त कार्वाही गरिनुपर्छ | यस्तो कार्वाही विरुद्ध उत्रने जुनसुकै व्यक्तिलाई कठघरामा उभ्याउनु पर्छ |

यो लेख लेख्दैगर्दा हमास नामक कट्टरपन्थी मुस्लिम संगठनले सवाथको दिन परेर इजरायलमा आक्रमण गर्यो | ४००० हजार मिसाइलहरू प्रहार गरेर १००४ जना इजरायलीहरूको निर्मम हत्या गर्यो | तर पाकिस्तानी र भारतीय मुस्लिम मुल्लावाट शिक्षा प्राप्त गरेका नेपाली मुसलमानहरूले हमासको क्रूरतापूर्ण कार्यलाई समर्थन गर्दै अभिव्यक्ति दिएका छन् | यद्यपि यो समर्थनले अहिले नेपाली समाजमा खासै अर्थ नराख्ला तर दीर्घकालमा यो कट्टरपन्थी विचारले नेपाली समाजलाई अफगानिस्तान र पाकिस्तानको बाटोमा लैजाने पक्का छ | यदि कुनै मुसलमानले कुरानको कानुन मान्छु देशको कानुन मान्दिन भन्छ भने निर्ममतापूर्वक कार्वाही गर्नेपर्छ | एउटा वा दुईटा कट्टरपन्थीले गर्दा सम्पूर्ण मुस्लिमसमाजले दुख पाउँछ |

सर्लाही तथा नेपालगंजमा "सर तन से जूदा"को नारा लगाउनेहरूलाई संरक्षण दिनेहरूले हिन्दु विरुद्ध षड्यन्त्र त गरिनै रहेका छन् निर्दोष मुसलमानहरूलाई पनि असुरक्षित बनाउंदै छन् | नेपालगंजमा अतिवादी मुस्लिमहरूले "सरतनसे जुदा" भन्दै लगाएको नाराको चलचित्र सुरक्षित छ | आजका मितिमा नेपालभरीका युवा मुसलमानहरूम उपरोक्त नारा निकै लोकप्रिय छन् | मैले स्याङ्गजाको पुतली बजारमा पनि यस्ता नारा लगाउने "हरियो फेटा बाँधेका" भारतीय वा पाकिस्तानी मौलवीको समुहलाई देखेको छु भने बाग्लुंग बजारमा पनि एस्तै समुह भेटेको छु | यस बाहेक काठमाडौँको मुटुमा रहेको कास्मिरी तकिया मस्जिदमा इस्लाम सिकाउने पाकिस्तानी मौलवीलाई मैले भेटेको छु | ती मौलवीले नेपाली हिन्दू नागरिकहरूसंग दोश्रो दर्जाको व्यबहार गर्छन् | यो मैले आफै अनुभव गरेको तत्थ्य हो |

नेपालको इतिहासमा (सन् १३३७) बंगालको मीर कासिमले पहिलोपटक आक्रमण गरेर काठमाडौँ उपत्यकामा पुगेको र त्यहाँको पशुपतिनाथको लिंग फुटाएको. पुस्तकालयहरू जलाएको र उपत्यकाको शहरी तथा ग्रामीणक्षेत्रमा आगो लगाएको तथा लुटपाट गरेको तत्थ्य दर्ज छ | अहिले सन् २०२३ मा पनि मुस्लिमहरूको आक्रमणकारी चिन्तनमा कुनै फरक आएको छैन | अफगानिस्तान होस् वा भारत वा पाकिस्ताननै किन नहोस् - मुस्लिमहरूले काफिरहरूको हत्या गरेकै छन् | मुस्लिम वाहुल्य देशहरूमा अल्पसंख्यकलाई कुनै पनि प्रकारका अधिकार छैनन् | यो कट्टरताको मियो कुरान हो वा कुरानमा नभएका कुराहरू पनि जोडेर मुल्लाहरूले मुस्लिम समाजलाई अन्य समाजविरुद्ध उक्साउने गर्छन् | अरू समुदायसंग मिलेर बस्न नसक्ने र कुरान बाहेकको न्यायिक व्यबस्थामा विश्वास नगर्ने हुँदा यो समुदाय अर्को समुदायसंग मिलेर बस्नै सक्दैन भने मुस्लिमहरूकै दुई फरक सम्प्रदायहरूबिच पनि काटाकाट भैरहन्छन् | नेपाली समाजमा कट्टरताको यो बाछिटा पर्न दिनुहुँदैन |

नेपाललाई मिनी पाकिस्तान बनाउने काम मधेश र पहाड दूवैतिर हुँदै गरेको प्रमाण "जो पैगम्वर मोहम्मद विरुद्ध बोल्छ, उसको टाउको काट्नु नै न्याय हो" नारा लगाउने जमात हुनु हो | यी नाराहरूलाई सुन्ने तर प्रतिक्रिया नदिने तराईका हिन्दूहरू आफ्नै ठाउँमा शरणार्थी बन्नु पर्ने निश्चित छ | यस विषयमा सरकारी संयन्त्रले समयमै सहीसही निर्णय लिनुपर्छ | यस्तो उग्रवादी सोचलाई भोटसंग जोड्नु भनेको निर्दोष मुसलमान तथा त्यहाँका हिन्दू विरुद्ध अन्याय हो |

अन्त्यमा एउटा कुरा जोड्नै पर्छ - यहुदी, इसाई र मुस्लिम यी तिनै पन्थहरूको जन्म यहूदाबाट भएको हो | यी फरकफरक देखिए पनि अन्य संस्कृतिका सवालमा अनुदार हुन्छन् | यहुदीको सङ्ख्या थोरै भएको हुँदा खासै चर्चा हुँदैन तर इसाई र मुस्लिमहरूको चर्चा हुन्छ | मुस्लिम र इसाई दूवैले धर्म परिवर्तन गराएर मुस्लिम वा इसाई बनाउने कामलाई पवित्र ठान्छन् | मूर्ति पूजक, बहुदेववादी तथा देवी (स्त्रीशक्ति)को उपासना गर्ने कामलाई सिर्क वा ब्लेसफेमि मान्छन् | नेपालमा इसाई र मुस्लिमहरूले समाजवादीहरूसंग मिलेर नेपाललाई एकेश्वरवादतिर लैजाने कुरामा सहकार्य गरिरहेका छन् | कुनै पनि हिन्दू, जैन वा बौद्धले मुस्लिम वा इसाईसंग घृणा गर्न, यिनको आलोचना गर्न आवश्यक छैन | हरेक समुदायले आफ्नो समुदायका व्यक्तिहरूलाई मुस्लिम-इसाईको धर्मपरिवर्तनको चक्रबाट जोगाउन काम गर्नुपर्छ | यसो गर्यो भने देशको र जनताको रैथाने पहिचान जोगिने छ अन्यथा हामी उनीहरूलाई गालीगलौज गर्ने छौँ, उनीहरू धर्मपरिवर्तन गराएर "नया जोगी"हरू तयार गर्ने छन्, जुन अत्यन्त कट्टर, अनुदार र घृणावादी हुनेछ |

स्वस्तिअस्तु

सानो कुरा - ७६ (ब्रह्मनाल)

 सानो कुरा - ७६ (ब्रह्मनाल)

समय : ४:३०, आर्यघाट

आर्यघाटमा मृतकको शव आउने क्रम चलिरहेको थियो | आर्यघाटको ब्रह्मनालमा सुताएर पानी ख्वायेपछि मृतकको आत्मा स्वर्ग जान्छ भन्ने विश्वासले ब्रह्मनालको पालो कुर्नुपर्छ | तीनचारबटा मृतशरीर राखेर आफन्तहरूले ब्रह्मनाल खाली हुने प्रतिक्षा गरिरहेका थिए | आफन्तहरू रोइकराई गरिरहेका थिए |

एत्तिकैमा एउटा समूह मृतकको मृत शरीर लिएर आइपुग्यो | त्यो समूहले आफुले ल्याएको मृत शरीरलाई पहिले त्यहाँ रहेका मृतशरीर भन्दा अगाडी ल्याएर सुताए | आफन्तको मृत्युका कारण दुखी आफन्तले पालो मिच्दा अचम्म माने तर केही बोलेनन् | फलानो राजनैतिक पार्टीको झण्डाले शव छोपिएको हुँदा त्यो शव कुनै नेताको हो भन्ने प्रष्ट हुन्थ्यो | शवलाई फलानो पार्टीको झण्डाले छोपिएको थियो |

यो घटना मैले आर्यघाट माथिको बाग्मतीतिरको पशुपतिको दलानबाट नियाली रहेको थिएँ | अनि, ब्रह्मनालमा सुताएको शव निकाल्दासाथ पालो मिचेर झण्डाले छोपिएको शव ब्रह्मनालमा सुताए | पालो मिचिएकाले केही प्रतिवाद गर्न खोजे तर अन्तिम दर्शनका लागि आएका सरकारी मान्छेहरूका सुरक्षाकर्मीले अवरोध उत्पन्न गरे | कसैको केही लागेन, शवले प्राथमिकता पायो | अनि, उठाएर चितातिर लगियो |

यो दृश्य हुँदै गर्दा मसंगै एकजना जोगी उभिएका थिए | त्यो सबै घटना देखेपनि उनले मुख विगार्दै भने "मरेपछि पनि यो मान्छेको लाशले राजनीतिबाट मुक्ति पाएन | पार्टीको झण्डा ओढाएपछि घाटमा पनि पालो मिच्ने मिल्ने रहेछ | अव यो मान्छेले यही पार्टीको झण्डा बोकेर नर्कमा पनि पालो मिच्ने होला नि ! " हे भगवान्, मरेपछि पनि पार्टीको झण्डा ओढाएर ब्रह्मनालको पालो मिच्नेले देश र जनताको भलो गर्छन् भन्नु त सपनामा नसोचे पनि हुन्छ | समाजवादको बाटो एस्तो रहेछ बाबु ! होइन र ? मसंग कुनै जवाफ थिएन | मैले राजनैतिक झण्डाको आडमा धेरै ठाउँमा नियम मिचेको देखेको थिएँ तर शवको लागि नियम (पालो मिचेको) मिचेको भने पहिलोपटक आफैले देखेको छु |

'''''''''

म भने ती जोगी, शव र पालो मिचेर "ठूला-बडा" भएका राजनैतिक मलामीलाई हेरेर ट्वाल्ल परिरहें |