लोग्नेस्वास्नीका लागि "पांच" कुरा

 लोग्नेस्वास्नीका लागि "पांच" कुरा

नेपाली समाजमा केटा र केटी संगै वस्नु तथा बालबालिका जन्माउनुको अर्थ नै "विवाह" भएको मान्ने चलन छ | विवाहपूर्व प्रेम गर्नेहरूले पनि विवाहको औपचारिकता पूरा गर्छन् | आज पनि नेपाली समाजले विवाह नगरी संगै वस्ने र बच्चा जन्माउने "कार्य"लाई राम्रो ठान्दैन |

वैदिक समाजको सबैभन्दा असल र विश्वले अनुकरण गर्न चाहेको परम्परा नै "विवाह र दाम्पत्य" हो | यहाँ विवाहसंग पारचुकेको कल्पना नै हुँदैन | तेसैले होला, विश्वका अन्य संस्कृति र सभ्यताका तुलनामा नेपाली तथा भारतीय पुरुष र स्त्रीका विचको दाम्पत्य सबैभन्दा बढी विश्वसनीय छ | १० हजार जनामा मुस्किलले एकजनामा "पारचुके" हुन्छ |

दाम्पत्य जीवन राम्रो हुनु महत्वपूर्ण कुरा हो लामो हुनु महत्वपूर्ण होइन | यदि कसैको दाम्पत्य ५० को पुगेको छ तर ती दम्पति जीवनभरी एकअर्कालाई "बोझ" ठान्दै बाँचे भने त्यस्तो दाम्पत्यको प्रशंसा गर्न सकिन्न | हाम्रो समाजमा "लोग्नेस्वास्नी"ले एकआपसमा सास्ती हुँदाहुँदै पनि "नजानेर" आफ्नो कष्ट आफैसंग बोकेर हिड्छन् | रमाइलो हुनु पर्ने जीवन "बोक्नै नसकिने" भारी हुन्छ | यो सानो आलेखले तपाईंलाई सहयोग गर्न सक्छ |

जुनसुकै अवस्थामा केटा र केटी संगै वस्ने र बालबच्चा जन्माउने कार्य गरेपछि ती जोडी "लोग्नेस्वास्नी" मानिन्छन् | तर विवाह हुँदैमा वा संगै वस्दैमा सबै कुरो "असल" हुँदैन | खासगरी धेरैजसो सानो उमेरमा वा पाको उमेरमा प्रेम विवाह गरेका जोडीहरूको दाम्पत्य "कलहपूर्ण" हुने अनुसन्धानहरूले प्रमाणित गरेका छन् | यद्यपि सबैलाई एकै थालमा राख्नु उचित हुँदैन |

यदि तपाईं विवाहित हुनुहुन्छ र "कुरो" मिलेको छैन भने निम्न तीन-चारबटा कुरामा ध्यान दिंदा सजिलो हुन्छ | संगै हुनु एउटा सकारात्मक आरम्भ हो तर संगै भएर "खुसी" हुन नसक्नु पारिवारिक जीवनका लागि अत्यन्त दुखदायी हुन्छ |

१. पहिलो, समानता के के छन् ? दूवै जना फरकफरक व्यक्ति र फरकफरक पृष्ठभूमिबाट आएको हुँदा एडजस्ट हुन समय लाग्छ | तर एकआपसमा "प्रेम" भएर नै संगै भएको हो | दूवै बसेर हामी विच "समानता" के छ भन्ने कुराहरू पहिचान गर्नुपर्छ | यसले असमानताका सवालमा सहमति बनाउन मदत मिल्छ |

२. दोश्रो, जव दूई लोग्नेस्वास्नीले आफुविच रहेको असमानता थाहा पाउँछन् तेसबाट ती असमानताहरूको सम्मान गर्ने र तिनलाई मिलाउने दिशातिर अगाडी बढ्नुपर्छ | यो "एडजस्टमेन्ट"को क्रिया हो | दुवैले आ-आफ्ना रूचि, भावना, चाहना तथा आवश्यकताहरू एकअर्काका लागि केही छोड्नु पर्छ केही अपनाउनु पर्छ | स्रुरुमा गाह्रो भए पनि पछि सजिलो हुन्छ |

३. तेश्रो, विवाहपूर्वको जिन्दगी र विवाहपछिको जीवनशैली एकै हुँदैन | कल्पनाबाट वाहिर निस्केर घरायसीकामा सहकार्य गर्ने, सेक्सका विषयमा एकआपसी सहमति कायम गर्ने, बालबालिका जन्माउने र हेरचाह गर्ने विषयमा सहमति कायम गर्ने र असजिलो परिस्थितिमा एकअर्काप्रति विश्वास गर्ने र असहयोग नगर्ने समझदारी गर्नुपर्छ |

४. चौथो, विवाह सबैभन्दा महत्वपूर्ण र कठीन निर्णय हो | दुवै जनाले एकअर्कालाई स्वीकार्न गर्ने र उसको वास्तविक जीवनमा "प्रभाव" पार्ने हुन्छ | यस्तो अवस्थामा "भावनात्मक" रूपमा एकअर्कालाई सधैं सहयोग गर्नुपर्छ | एति गर्दा जीवनको स्वाद नै छुट्टै हुन्छ | सधैं याद गर्नुपर्छ - पूर्णता कहीं पनि हुँदैन | स-सानो कुरामा खुसी हुन सिक्नुपर्छ

पाँचौं र अन्त्यमा, प्रेम विवाह गरेकामा एकआपसमा इगो बढी देखिन्छ | वैवाहिक जीवनमा इगो सबैभन्दा घातक हुन्छ | इगोलाई रोक्ने सबैभन्दा सजिलो उपाय भनेको "सुन्ने क्षमताको विकास" गर्नु हो | एउटाले अर्काको कुरा सुन्ने धैर्य गुमाउनु हुँदैन | एकजना चर्को वोलिरहेको अवस्थामा अर्को पनि चर्को बोल्ने हो भने झगडा बढ्छ, मन मुटाव बढ्छ, इगो पनि त्यत्ति नै बढ्छ | तेसैले एउटा आगो हुँदा अर्को शान्त हुने अभ्यास गर्दा परिवार सुखी हुन्छ | दाम्पत्य सजिलो हुन्छ |