Thursday, June 17, 2021

गर्भवान् पुरुष..


गर्भवान् पुरुष र सिजेरियन विधिको वैदिक विज्ञान
अमेरिकाको होनोलुलु नामक सहरमा सन् १९७४ मा जन्मिएका थोमस बेटी नामक पुरुषले आफ्नै कोखबाट सन् २००७ सम्ममा चारबटा सन्तान जन्माए | अहिलेको समयमा पुरुष गर्भवान् भएर बच्चा जन्माएको यो पहिलो उदाहरण हो | तेसपछि भने धेरै पुरुषहरूले बच्चा जन्माएका छन् |
आधुनिक चिकित्सा विज्ञानले पुरुषहरूको पेटमा गर्भासय निर्माण गरेर महिलाको डिम्ब र पुरुषको शुक्र यन्त्रमा निषेचित गराई प्राकृतिक विधिबाट नै बच्चा कोरालिंछ | धेरैले पुरुषले बच्चा जन्माउँनुलाई अप्राकृतिक भनेर आलोचना गरेका छन् भने अन्य केहीले यस विधिको प्रसंशा गरेका छन् |
सूर्यवंशी राजा युवानश्वका कुनै सन्तान थिएनन् | उनले आफ्ना कुलागुरु भृगु ऋषिसंग सन्तानका लागि प्रार्थना गरे | ऋषि भृगुले यज्ञमा जल अभिमन्त्रित गरेर युवानश्वकी रानीका लागि सुरक्षित गरे | लामोसमयसम्म यज्ञका खटेका राजाको अचानक रात्रीमा निन्द्रा खुल्यो | प्यास मेताउँन राजाले तेही अभिमन्त्रित पानी पिए |
अभिमन्त्रित जलका कारण राजा गर्भवान् बन्न पुगे | नौमहिना पछि राजा युवानश्वको पेट चीरेर एउटा बालक निकालियो | स्तनपानको अभावमा इन्द्रले आफ्नो कान्छी औला चुसाए | इन्द्रको औला पान गरेको कारण बालकको नाम "मान्धाता" राखियो |
यो प्रसंग ऋग्वेदमा समेत उल्लेख छ तर अलिफरक रूपमा | अथर्ववेदमा सन्तान प्राप्तिका लागि अनेकौं विधिहरूको उल्लेख गरिएको छ |
यो प्रसंग भागवतको नवौं स्कन्ध, महाभारत, अग्निपुराण, पद्मपुराण र अन्य थुप्रै पुस्तकहरूमा इतिहासका रूपमा दर्ता छ | यस प्रसंगमा तीनबटा तत्थ्यहरू उजागर हुन्छन् -
१. प्राचीनकालमा पुरुषहरूले बच्चा जन्माउँन सक्ने उन्नत प्रविधि विद्यमान थियो | युवानश्वले अभिमन्त्रित विधिले गर्भधारण गरेका थिए (भागवत ९/६/२५-३१)
३.वाल्मीकि रामायणमा श्रीरामआदिको जन्म पनि अभिन्त्रण विधिबाट नै भएको थियो तर यहाँ पुरुषले होइन मात्रिशक्तिबाट नै बालकहरू जन्मेका थिए, सम्भवत: यो ट्युब-विधि थियो |
२. आधुनिक समयमा सिजेरियन विधिले बच्चा वाहिर निकालेझैं प्राचीन समयमा पनि सिजेरियन विधि थियो | (कुक्षी निर्भिद्य दक्षिणम् - दाहिनेतिरको पेट काटेर बालक वाहिर ((निकालियो भागवत ९/६/३०)
३. विशेष अवस्थामा पुरुषहरूले जमाएका अप्राकृतिक बालबालिकालाई १३ दिनमैं किशोर-किशोरी अवस्थामा विकसित गर्ने औषधि उपलब्ध थियो |
आजको मेडिकल विज्ञानले भनेझैं पुरुषहरूले बच्चा जन्माएका थोमस बेटी पहिलो व्यक्ति होइनन् | दोस्रो, सिजेरियन विधिको पहिलो प्रयोग पनि युवानश्वको गर्भबाट मान्धतालाई निकाल्न प्रयोग गरिएको थियो | यसरी पुरुषले बच्चा जन्माएको र सिजेरियन विधिले बच्चा निकाल्ने प्रयोग वैदिक ऋषि बैज्ञानिकहरूको अन्वेषण हो |
आज यसरी अप्राकृतिक तवरले जन्मेका बालबालिकालाई १३ दिनमै किशोर-किशोरी बनाउने प्रविधि नष्ट भैसकेको छ | अश्विनी कुमारहरूले बूढा च्यवन ऋषिलाई नवयुवक बनाएका थिए भने अर्कोतिर इन्द्रले शिशुलाई जन्मेको पन्ध्र दिनमा किशोरमा रुपान्तरण गरेका थिए |
पुराणमा उल्लेखित यी कथाहरू कल्पना नै भए पनि आयुर्वेदको इतिहास हुन् | पुरुष गर्भधारण, शल्यविज्ञानको इतिहासमा आधुनिक मेडिकल साइन्सले उपरोक्त मान्धाताको जन्मलाई आफ्नो जेनेसिस मान्नु पर्छ | कसेकम भारतवर्षका मेडिकलका विद्यार्थी, विज्ञ तथा अनुसन्धाताले उपरोक्त प्रसंगलाई साहित्य-समीक्षाको पहिलो सोपानमा राख्नुपर्छ तर आधुनिक मेडिकल विज्ञानसंग प्रतियोगिता गर्न आवश्यक छैन |
विज्ञानका विद्यार्थीहरूले प्राचीन विज्ञानको (कथा नै भए पनि तेसै वन्दैन) यो प्रगति कुन् कालखण्डमा किन र कसरी थामिन पुग्यो खोज गर्नुपर्छ | हामीले आफ्नो इतिहास जरोकिलोको विषयमा अनुसन्धान नगरे कसले गरिदिन्छ ? अगाडी बढौं र प्राचीन वैदिक विज्ञानसंग आधुनिक विज्ञानको लिंक (सूत्र)को खोज गरौँ |

No comments:

Post a Comment

लोग्नेस्वास्नी र सम्बोधन

लोग्नेस्वास्नी र सम्बोधन फरक संस्कृति , परम्परा र भाषाका अनुसार लोग्नेस्वास्नी विच एकआपसमा सम्वाद गर्ने चलन हुन्छ | मांगी विवाह होस् वा प्रे...